Terapia wspierająca
Otyłość jest problemem objawiającym się w sferze somatycznej ale posiadającym zawsze nieodłączny aspekt psychologiczny. Pacjent otyły ma za sobą najczęściej długą historię życiowych zawodów i niepowodzeń. Jest osobą pełną kompleksów, lęków i fundamentalnych wątpliwości co do możliwości osiągnięcia trwałej zmiany.
Dlatego też początkiem każdej pracy terapeutycznej z pacjentami otyłymi jest akceptacja swojego aktualnego stanu. Akceptacja, przyjęcie, uwaga skierowana całkowicie ku pacjentowi jako osobie a nie tylko problemowi. Jest to niezwykle ważne w sytuacji przeżywania utraty kontroli nad ciałem i jego podstawowymi funkcjami. Akceptacja jest także niezbędna do prawdziwej konfrontacji z faktycznym stanem w jakim znajduje się pacjent.
Osoba otyła nie jest zdolna do samodzielnego skonfrontowania się z realnością, dlatego ucieka, zaprzecza, bagatelizuje, bądź popada w histeryczną rozpacz. Sięga wtedy po wachlarz drastycznych środków mających być cudownym antidotum na aktualny stan. Próbując naprawiać, tak naprawdę bardzo sobie szkodzi, a w efekcie pogłębia problemy. Jest tonącym, który chwyta się brzytwy.
Wsparcie psychologiczne polega na dostarczeniu przestrzeni brakującej pacjentowi
aby można było przyjrzeć się faktycznym problemom. Jest także uważną obserwacją pacjenta i rozpoznaniem jego istniejących możliwości radzenia sobie. Jest poprowadzeniem, zwłaszcza w obszarach trudnych, wypełnionych lękiem, samotnością, niezrozumieniem i odrzuceniem. Jest cierpliwym powtarzaniem, że zmiana jest możliwa i zwracaniem uwagi na jej sygnały. Jest wzmacnianiem osobistej motywacji pacjenta i kierowaniem go ku coraz większej samodzielności. Jest wreszcie dostarczeniem zastępczej akceptacji, podziwu oraz pozytywnej uwagi, których często osoby otyłe są pozbawione.
Podejście psychodynamiczne
Podejście psychodynamiczne oparte jest na stworzeniu mocnej, funkcjonalnej relacji terapeutycznej. Praca wstępna skoncentrowana jest na diagnozie problemu – jego głębokości, w odniesieniu do okresu rozwojowego, intensywności, naturze konfliktowej bądź deficytowej. Stosuje się narzędzia analityczne do treści przeżyciowej z konkretnej, indywidualnej przeszłości pacjenta. Po zdiagnozowaniu problemu przechodzimy do pracy reparacyjnej. Polega ona na odzyskaniu dostępu do treści podświadomych, będących źródłem problemu otyłości. Jest to praca w polu emocjonalnym, wspierająca, odciążająca, porządkująca i strukturyzująca treści, z którymi pacjent sobie nie radzi, używając adekwatnych struktur
psychologicznych.
Środowisko terapeutyczne pozwala na pracę nad problemami z gwarancją bezpieczeństwa. Analizie podlegają treści intrapsychiczne, z przeszłości, a celem jest odkrycie mechanizmów i zależności z aktualnym stanem psychicznym i fizycznym.
W przypadku leczenia ludzi otyłych zakres problemów do rozwiązania rozciąga się od podstawowych lęków, poprzez problemy relacyjne, reakcji na utratę, aż po kwestie popędowe jak miłość czy agresja. W trakcie terapii dochodzi do stopniowej konfrontacji z problemami, nawiązania kontaktu z przeżyciami szczególnie trudnymi: lękiem, agresją, zawiścią czy smutkiem. W asyście psychoterapeuty dochodzi nie tylko do przypomnienia, ale także ich ponownego przeżycia. Celem jest zastąpienie szkodliwych schematów przeżywania – wyparcia, zaprzeczenia, somatyzacji – sposobami dojrzalszymi. Poprzez odniesienie się do źródeł problemów uzyskujemy trwałą poprawę w postaci rezygnacji ze szkodliwych, określonych, używających ciała mechanizmów. Odzyskanie wglądu jest powrotem do prawdziwej kontroli nad własnym życiem. Stopniowo osiągany efekt w postaci utraty wagi jest konkretnym dowodem na skuteczność stosowanych metod. Wzrasta także zdrowa motywacja wynikająca z prawdziwej troski a nie będąca maniakalną ucieczką od problemów. Całość procesu jest uzależniona od aktywnego udziału pacjenta. Tempo i głębokość terapii zależy od stanu i gotowości uczestnika terapii. Pacjent jako całość jest aktywnym i najważniejszym podmiotem leczenia.
Terapia poznawczo – bechawioralna
O terapii słów kilka
Psychologia poznawczo behawioralna jest nurtem w psychologii i psychoterapii, który wyróżnia się na tle innych podejść bardzo mocnym osadzeniem w badaniach empirycznych. Terapia behawioralno-poznawacza charakteryzuje się wysoką, naukowo potwierdzoną skutecznością w pomocy osobom chorym na depresję, zaburzenia odżywiania, nerwice, zaburzenia lękowe, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne oraz uzależnionym od substancji lub hazardu.
Przebieg
Praca w nurcie behawioralnym polega na krótkoterminowej (6 tyg. do 12 m-cy) interwencji w system myślowo-wyobrażeniowy klientów, co bezpośrednio przedkłada się na zachowanie. Terapia w mniejszym stopniu polega na interpretowaniu zdarzeń z wczesnej historii życia pacjenta, a w większym na funkcjonalnej analizie aktualnych myśli i zachowania.
